Asya ve Avrupa kıtalarını ilk kez deniz tabanının altından birbirine bağlayan Avrasya Tüneli’nin inşası sırasında ilginç bir yöntemin Türkiye’de ilk defa uygulandığı öğrenildi. Mühendislik harikası tünelin inşasında kullanılan tünel kazma makinasının(TBM: Tunel Boring Machine) yüksek basınçlı bölümüne; bakım ve onarım için 9 kez giren dalgıçların yine makine içindeki özel bölmede günlerce yaşadığı öğrenildi. İstanbul Tıp Fakültesi Sualtı Hekimliği ve Hiperbarik Tıp Ana Bilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. Akın Savaş Toklu; “Yüksek basınç altında risk içeren dalışlar ülkemizin ilk satürasyon operasyonu oldu. Dalgıçla günlerce basınç odasında yaşamak zorunda kaldı” dedi.
Yarın hizmete girecek İstanbul Boğazı Karayolu Tüp Geçişi Projesi, Asya ile Avrupa kıtalarını deniz tabanın altından birbirine bağlayan ilk tünel. Toplam 14,6 kilometrelik projenin 5,4 kilometrelik tünel bölümünün 3,4 kilometrelik kısmı İstanbul Boğazı’nın altındaki deniz tabanının da altından geçiyor. Projenin ön önemli kısmı olan 5,4 kilometrelik tünel tüm dünyada kullanılan TBM (Tunel Boring Machine-Tünel Delme Makinası) ile kazıldı.
Satürasyon dalışı uygulandı
13,7 metre çapında tünel kazısı yapabilen TBM makinesi kimi yerde deniz yüzeyinin 110 metre kadar altına indi. Profesyonel dalgıçlar, TBM’in içinde yüksek basınçlı özel bölmeye bakım ve onarım yapmak için 9 kez girmek zorunda kaldı. İnsan vücudunun kaldıramayacağı derinlikte çalışan dalgıçlar normal hava yerine helyumlu gaz karışımı soludular. Dalgıçların vurgun yememeleri için de uzmanlar bilimsel yöntemler kullandı. Çok derinde tamir ve bakım yapan dalgıçlar işleri bittikten sonra yine TBM içindeki basınç odasında yaşamak zorunda kaldı. Dalgıçlar, 2 kez 14-46 metre derinliklere 7 kez de 100-108 metre derinliklere indi. İşleri bittikten sonra ise en uzunu 16 günü bulan toplamda 32 gün boyunca 6 metrekarelik bir basınç odasında yaşayarak soludukları gazları vücutlarından attılar.
İstanbul Tıp Fakültesi Sualtı Hekimliği ve Hiperbarik Tıp Ana Bilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. Akın Savaş Toklu; dalgıçların işlerini güvenle yapması ve sağlıklı şekilde hayatlarına devam etmelerini sağladı. Türk, Alman, Hollandalı ve İsviçreli toplam 22 dalgıcın yüksek risk içeren dalışlaını kontrol eden Prof. Dr. Toklu, ilk defa Türkiye’de satürasyon dalışlarının yapıldığını söyledi. Prof. Dr. Toklu, “Çalışmalarda dalgıçlar yüksek basınç altında uzun süre çalıştılar. Normal hayata dönmeleri için TBM içinde ki basınç odasın hazırladık. 3 dalgıçtan oluşan ekip 16 gün basınç odasında kaldı. Dalgıçlar iki aydan fazla yüksek basınçlı ortamda bulundular. İş öncesi ve sonrası tüm sağlık kontrollerini yaptık. Çok zor bir iş yaptıkları için fiziksel ve ruhsal açıdan sağlıklı olmaları gerekliydi. Bu nedenle 24 saat sualtı hekimi bulundurduk. Bu proje kapsamında gerçekleştirilen satürasyon dalışları ülkemiz içinde çok önemli bir deneyim oldu.” dedi.
KUTU: En uzunu 16 gün süren, basınç odasında günlerce yaşam
Avrasya Tüneli’nde çalışan dalgıçların kontrolleri İstanbul Tıp Fakültesi, Sualtı Hekimliği ve Hiperbarik Tıp Anabilim Dalı’nda yapıldı. Yüksek risk içen dalışlar öncesinde yapılan kontrollerde bir dalgıca üst solunum yolu enfeksiyonu nedeniyle, bir dalgıca da kan tahlillerinde görülen anormal sonuç nedeniyle dalış izni verilmedi. Prof. Dr. Toklu’nun tıbbi danışmanlığını yaptığı satürasyon dalışlarının sorunsuz halledilmesi büyük başarı olarak değerlendirildi. Avrasya Tüneli’nin benzerleri ABD-Newyork’ta ki Brooklyn Battery Tüneli, Malezya-Kuala Lumpur’da ki S.M.A.R.T Tüneli, ve Fansa-Paris’te ki Duplex A86 sayılıyor. Toplam 1 milyar 245 Dolara mal olan proje tünel derinliği ile dünyada ikinci kazı çapı ile 6. Sırada yer alıyor. Özel tasarlanan TBM, günde ortalama 8-10 metre ilerledi. Tünelden sadece otomobil ve minibüsler geçebilecek.
Gökhan Karakaş {Milliyet}