Çevresel etki değerlendirmesi (ÇED) raporu hazırlanan Kanal İstanbul Projesi’nin Inceleme-Değerlendirme Komisyonu (İDK) Toplantısı, 28 Kasım Perşembe günü Ankara’da gerçekleştirildi.
TEMA Vakfı, ÇED raporunun değerlendirildiği İDK Toplantısı’na katıldı ve Kanal İstanbul Projesi ile ilgili görüş ve itirazlarını dile getirdi.
KANAL İSTANBUL PROJESİ’ NİN RİSKLERİ VE MUHTEMEL SONUÇLARI TOPLUMLA PAYLAŞILMALI
Kanal İstanbul Projesi’nin ÇED raporu, 28 Kasım Perşembe günü Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nda TEMA Vakfı temsilcisinin de katılımıyla gerçekleştirilen İDK Toplantısı’nda değerlendirildi. Projenin İstanbul ve Marmara Bölgesi’nde oluşturacağı risklerin toplumla paylaşılması gerektiğine dikkat çeken TEMA Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı Deniz Ataç:
“Kanal İstanbul’un sadece bir deniz yolu ulaşımı projesi olarak değerlendirilmemesi gerekir. Çünkü projenin şehrin tüm karasal ve denizel yaşam alanlarını, yer altı suyu sistemini ve ulaşım sistemini tamamen değiştirmesi söz konusudur. Bu nedenle Kanal İstanbul Projesi’nin üst ölçekli mekânsal planlama ve stratejik çevresel değerlendirme çalışmalarının mutlaka yapılması gerekmektedir. Projenin bu süreçler dışında tutularak yalnızca ÇED süreci ile hayata geçirilmesi, gelecekte karşılaşılması muhtemel risklerin ve yaşanacak olumsuz sonuçların toplumla ve projeden doğrudan etkilenecek olan kesimlerle paylaşılmaması anlamına gelmektedir,” dedi.
İSTANBUL ’UN TARIM ARAZİLERİ YAPILAŞMA BASKISI ALTINDA
Kanal İstanbul Projesi’nin gerçekleşmesi halinde, büyük bölümü Avrupa Yakası’nda yer alan tarım arazilerinin hızla yapılaşmaya açılması riski bulunuyor.
ÇED raporunda proje alanının %52,16’ sının tarım arazisi olduğu belirtiliyor. Ancak, tarım arazisi kaybı sadece kanalın geçtiği güzergâhtaki tarım arazileri ile sınırlı kalmayarak, kanal çevresinde oluşacak yapılaşmalar nedeniyle çok daha vahim boyutlara ulaşabilir.
DEPREM RİSKİ ALTINDA OLAN İSTANBUL’ DA 8 MİLYON NÜFUSLU BİR ADA OLUŞTURULUYOR.
Kanal İstanbul Projesi ile 8 milyon nüfuslu, 97.600 hektarlık bir ada oluşturuluyor ve bu alanda nüfusun daha da artması söz konusudur. Böylesine yoğun nüfuslu ve deprem bölgesinde olan bir alanda yapılması planlanan kanalın, olası bir depremde yanal ve düşey hareketlere karşı nasıl bir tepki vereceği ÇED raporunda öngörülmüyor. Ayrıca ÇED raporunda olası bir depremde adada yaşayacak nüfusun nasıl tahliye edileceği konusuna da değinilmiyor.
İSTANBUL’ UN ÖNEMLİ İÇME SUYU KAYNAKLARI RİSK ALTINA GİRİYOR
Projenin ÇED raporuna göre İstanbul’un temel su kaynaklarından biri olan Sazlıdere Barajı kullanım dışı kalmaktadır. Bu, iklim değişikliğinin kuraklık gibi etkilerini daha fazla hisseden İstanbul halkı için önemli bir su kaynağının kaybedilmesi anlamına geliyor. Ayrıca, Silivri, Çatalca ve Büyükçekmece ilçelerinin altında yoğunlaşmış yer altı suyu havzaları, iklim değişikliği kaynaklı kuraklık karşısında hayati öneme sahip tatlı su rezervleridir ve önemli miktarda tarım arazisini sulayabilecek potansiyele sahiptir. Deniz suyundan yer altı sularına bir sızıntı olması durumunda tüm Avrupa Yakası’ndaki yer altı sularında geri dönüşü olmayacak şekilde tuzlanma riski bulunuyor. Projenin ÇED raporu, bu riske değiniyor, ancak etkisini kapsamlı olarak değerlendirmiyor.
YENİ OLUŞACAK ADANIN DOĞAL YAŞAMA ETKİSİ ÖNGÖRÜLEBİLİR DEĞİL
Kanal İstanbul’un güzergâhı, özellikle doğal varlıklar açısından Trakya’nın zengin ve nadide bir bölgesinde yer alıyor. Güzergâhta bulunan Terkos Gölü ve civarı, Türkiye’nin en zengin floraya sahip bölgelerinden biridir. Kanal İstanbul, İstanbul’un Avrupa Yakası’nı Trakya’dan ayırarak yoğun nüfusu olan bir ada yaratacaktır. Böyle bir izolasyona doğal yaşamın nasıl yanıt vereceği öngörülebilir değildir.
BÖLGENİN İKLİM DENGESİNİ ETKİLEYECEK
Karadeniz’i Marmara’ya bağlayan Türk Boğazlar sistemi, kendine has özellikler taşıyan iki tabakalı bir su ve akım yapısına sahiptir. Karadeniz ve Marmara’yı herhangi iki deniz gibi birleştirmek, Marmara Denizi’ndeki ve hatta İstanbul’daki yaşamı önemli bir riskle karşı karşıya bırakıyor. İstanbul Boğazı, Karadeniz’e nehirlerle gelen sular ile Akdeniz’den gelen sular arasında bir denge oluşturuyor. Karadeniz’in iklimsel dengesi tümüyle bu sisteme bağımlıdır ve bu sistemdeki herhangi bir değişim, uzun vadede Karadeniz’in iklimsel dinamiklerine olumsuz yansıma olasılığını ortaya çıkartmaktadır.
Sibel Kocaman
#umutyeşertiyoruz
TEMA Vakfı Kuşadası Türkmen Mahalle Sorumlusu
