Uzun yıllar boyunca hep eski, uzun süre kullanılmış çaptan düşmüş gemiler satın almak zorunda kalmıştık. İdarenin ilk sipariş üzerine yeni olarak inşa ettirdiği gemileri getirip hizmete koyması, ancak Cumhuriyet döneminde gerçekleşmiştir.
Bütün dünyayı kan ve ateş içinde bırakacağı anlaşılan İkinci Dünya Savaşı’nın giderek yaklaşmakta olduğu günlerdi. Denizyolları’nı kıyılarımız boyunca sefer yapacak, hızlı, rahat ve işe yarar gemilerle güçlendirmenin artık zamanı gelmişti. Bu amaçla Almanya’daki değişik tersanelere farklı tip ve boylarda 13 geminin birden siparişi verildi. Bunların üçü büyük boy, üçü de orta boy gemiler olacak, üçü de Mermere’da günlük seferlerde kullanılacaktı.
Ne var ki, 1939’ da İkinci Dünya Savaşı patlak verince Almanlar yapımları en sona kalan üç büyük boy gemiyi, hemde bedelleri ödenmiş olmasına rağmen teslim etmediler. Ama öteki gemilerin hepsi teslim alınmış, vakit geçirilmeden hizmete konulmuştu.
Trak isimli yolcu gemisi, Marmara’da kullanılmak üzere ısmarlanmış üç gemiden biri idi. Öteki ikisi, uzun yıllar boyunca sadakatla hizmet verecek olan Sus ile Marakaz dı.
Bu gemilerden yurda ilk gelen Trak oldu. 1938 Kiel yapımı idi. 1.415 gros tonluktu. Boyu 86 metre genişliğide 12 metre idi. Saatte 18 mil hız yapabiliyordu ki o zamanlara göre gerçekten büyük bir hızdı.
Henüz 6 yıllık bir gemi iken, 1944 yılının Ocak ayında bir gün Istanbul’dan asker alarak Gelibolu’ya götürmüştü. İstabul’a geri dönmeye hazırlanıyordu ki, zaten kötü olan hava daha da bozulmuş, rüzgar şiddetlenmiş, yogun bir tipi nedeniyle göz gözü görmez olmuştu. O sırada İstanbul’dan bir telsiz emri geldi: Bu sefer de Bandırma’da toplanan erleri alıp Gelibolu’ya götürmek için vakit geçirmeden Bandırma’ya hareket etmesi isteniyordu.
Trak’taki görevine başlayalı on gün kadar olmuş olan Mahmut Nedim Cemşit Kaptan havanın şiddetini artırmasına rağmen yola çıkmak zorunda kaldı. Deniz kudurmuştu sanki…
Bir süre sonra Kapıdağ Yarımadası’nı dönmek üzereydi…Görüş neredeyse sıfıra inmişti. Ne fener seçilebiliyordu, ne de başka bir şey…Böylece Trak yolu üzerindeki kayalara 15 mil hızla bindirmekten kurtulamadı! Sonra da yana devrilerek hareketsiz kaldı. kaptan dahil mürettebattan 25 denizci ya dalgalar arasında kalarak boğuldu ya da şiddetli soğuğun etkisiyle orada dondu kaldı. Pek az denizci hayatını kurtarabildi.
Zavallı Trak enkazı, tırmandığı kayalıklarda yana yatmış halde yıllarca kaldı. En büyük kazalarımızın arasında yer alan bu facia, yıllarca unutulmadı.
Trak dendimi, eski denizciler gözlerinin yaşarmasına engel olamazdı.
Hem sevdikleri arkadaşlarını kaybetmiş oldukları için…Hem de bu gelin gibi bembeyaz gemi çok erken elden çıkmış olduğu için…
Kaynak: İstanbul’un Unutulmaya Gemileri Eser Tutel
