Kabotaj, bir devletin kendi limanlarına deniz ticareti konusunda tanıdığı ayrıcalıktır. Bu ayrıcalıktan yalnızca yurttaşlarının yararlanması, millî ekonomiye önemli bir katkı sağlayacağından, devletler yabancı bandıralı gemilere kabotaj yasağı koyma yoluna gitmişlerdir.

Osmanlı Devleti’nin kapitülasyonlar çerçevesinde yabancı ülke gemilerine tanıdığı kabotaj ayrıcalığı, Lozan Barış Antlaşması’yla 1923 yılında kaldırıldı. 20 Nisan 1926 tarihinde de kabul edildi. Kabotaj Kanunu 1 Temmuz 1926′da yürürlüğe girdi. Bu yasaya göre, akarsularda, göllerde, Marmara denizi ile boğazlarda, bütün kara sularda ve kara sular içinde kalan körfez, liman, koy ve benzeri yerlerde, makine, yelken ve kürekle hareket eden araçları bulundurma; bunlarla mal ve yolcu taşıma hakkı Türk yurttaşlarına verildi. Ayrıca; dalgıçlık, kılavuzluk, kaptanlık, çarkçılık, tayfalık ve benzeri mesleklerin Türk yurttaşlarınca yerine getirilebileceği belirtildi. Yabancı gemilerin yalnız Türk limanlarıyla yabancı ülkelerin limanları arasında insan ve yük taşıyabileceği kabul edildi.

Her yıl 1 Temmuz’da kutlanan Denizcilik ve Kabotaj Bayramı’nda, denizciliği ve gemi işletmeciliğini ön plana çıkaran bilgi verici beceri isteyen ve eğlenceli etkinlikler yapılmaktadır. Bu oyunların en ünlüsü yağlı kazığa tırmanma oyunudur.

Bu yıl 93. Yılı kutlanan kabotaj bayramı Antalya Deniz Ticaret Odası koordinatörlüğünde çeşitli etkinliklerle kutlandı. Deniz Kuvvetleri Komutanlığımız da T.C.G Barbaros savaş gemisini göndererek bu etkinliklere katıldı. T.C.G. Barbaros halkımızın ziyaretine açıldı şehit ve gazi ailelerine yemek verildi.

Bu tür faaliyetler halkımızın özellikle gençlerimizin deniz ve denizciliğe ilgisini çekmekte faydalı olmaktadır. Denizcilik uluslararası bir kültürdür bu kültürün gelecek nesillere aktarılması sağlayan diğer bir unsur da deniz müzeleri ve müze gemilerdir. Türkiye de İstanbul, Mersin, İskenderun, Gölcük ve Çanakkale de Deniz müzeleri İzmir,Çanakkale ve İzmitte Müze gemiler bulunmaktadır bunların hepsi Deniz Kuvvetlerinin himayesinde işletilen naval (askeri) tarzı deniz müzeleridir. Türkiyede Maritame (askeri ve sivil bahriyenin birlikte olduğu) bir müze malesef bulunmamaktadır.

İki tane oyuncak müzesinin bulunduğu turizm başkentimiz Antalya da bir deniz müzesinin olmayışı büyük eksikliktir.

Sedat Akkus
Em.Dz. Albay