Türkiye’nin sualtındaki tarihini ve kültürel mirasını araştırarak günümüze aktaran Prof. Dr. Harun Özdaş, deneyimlerini ve bilgi birikimini Tuzla’daki Piri Reis Üniversitesi’nde anlattı. Piri Reis Üniversitesi Denizcilik Tarihi Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Arkeolog Prof. Dr. Havva İşkan’ın daveti üzerine üniversiteye gelen Prof. Özdaş daha sonra Tuzla sahilinde inceleme yaparken bilimsel araştırmanın ilçeye değer katacağını belirtti. Suyun altında bulunan ve müzeye teslim edilen amforanın önemli bir ipucu olabileceğini belirten Prof. Dr. Özdaş, “İstanbul’un doğusundaki tarihin araştırılması için projeler geliştirilmeli ve uygulanmalı” dedi.
FOTOĞRAFLAR: SELAHATTİN BİLBEY
TUZLA’NIN SUALTI KÜLTÜR MİRASI GÜNÜMÜZE KAZANDIRILMALI
Ülkemiz kıyılarında Kültür ve Turizm Bakanlığı adına yaptığı araştırmalarla tanınan ve Tunç Çağı’na kadar uzanan zaman diliminde önemli bulgulara ulaşan Prof. Dr. Harun Özdaş, İstanbul’un en doğusundaki ilçesi Tuzla’da incelemelerde bulundu. Patara deniz Feneri gibi bir dünya mirasını zamanımıza kazandıran Piri Reis Üniversitesi Denizcilik Tarihi Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Arkeolog Prof. Dr. Havva İşkan’ın daveti üzerine üniversiteye gelen Prof. Dr. Özdaş, Tunç Çağı’ndan günümüze uzanan bilgiler içeren bir konferans verdi. Dokuz Eylül Üniversitesi Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Enstitüsü Deniz Bilimleri Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Harun Özdaş, ülkemizdeki Venedik batıklarının uluslararası değerinden Ege Denizi’nde yaşanan savaşlardan kalan batıklara kadar uzanan deneyimlerini sundu.
Piri Reis Üniversitesi Denizcilik Tarihi Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Arkeolog Prof. Dr. Havva İşkan ile Tuzla kıyılarında saha çalışması gerçekleştiren Prof. Dr. Özdaş, Tuzla’nın su altı mirasını yerinde inceledi. Prof. Dr. Özdaş; elde edilen bulgularla bölgenin tarihî açıdan önemli izler taşıdığına işaret etti.
ANTİK MENDİREK SANILAN YAPI ASLINDA BİR DALGAKIRAN
Keşif sırasında dikkat çeken en önemli bulgu, daha önce antik mendirek olarak değerlendirilen yapının aslında dalgakıran olduğu yönündeki tespitti. Konuya ilişkin açıklamalarda bulunan Prof. Dr. Harun Özdaş şunları söyledi:
“Tarihi ismi Akritas olarak bilinen bölgede Manastır Koyu çok ilginç yapılar içeriyor. Eğer mendirek olsaydı daha düz bir formda olurdu. Bu yapı, klasik bir dalgakıranın tüm özelliklerini taşıyor. Bölgenin yapısal özellikleri sıradan değil. Yüzeyde bir tıraşlama yapılmış. Sağ tarafta görülen ana kaya formu, bu bölgenin jeolojik ve arkeolojik açıdan özel olduğunu gösteriyor. Bu tür bir yapılaşma, yakın çevrede bir yerleşim—belki de bir şehir—varlığına işaret ediyor. Ayrıca burada rastladığımız mimari bloklar, buranın sıradan bir balıkçılık alanı olmadığını ortaya koyuyor.”
GEMİLERE YANAŞMA İMKANI SAĞLAYAN PLATFORM
Yapının teknik detaylarına da değinen Özdaş, dalgakıranın işlevine dair şu bilgileri verdi:
“Kaba taşlardan yapılmış büyük bir dalgakıran söz konusu. Yapı, kesme taş bloklardan oluşuyor ve gemilerin yanaşıp yükleme-boşaltma yapabileceği bir platform işlevi görebilecek nitelikte. Kıyının bazı noktalarında ahşap iskelelerin varlığı da mümkün. Orada başka kalıntıların bulunma ihtimali yüksek.”
HAVADAN BELGELENMELİ
Araştırmanın bir sonraki adımına dair öneride bulunan Prof. Dr. Özdaş, drone teknolojisinin önemine dikkat çekti:
“Yapının bütününü anlamak için drone ile 25-30 metre yükseklikten 180 derecelik, ardından 90 derecelik açıyla çekimler yapılmalı. Su yüzeyindeki yansımalar dikkate alınmalı. Eğer bu çekimlerde profil veren duvar kalıntıları tespit edilirse, yapının sınırları ve karakteri daha net anlaşılabilir.”
TUZLA’NIN MAVİ MİRASINA IŞIK TUTAN BİR ADIM
Yapılan bu keşif, Tuzla’nın bugüne kadar keşfedilmemiş Mavi Mirasına dair önemli bir adım olarak değerlendiriliyor. Önümüzdeki süreçte gerçekleştirilecek detaylı arkeolojik ve teknik çalışmalarla, bölgedeki yapıların tarihî kimliği ve işlevi netlik kazanacak.
Gökhan Karakaş
DENIZKARTALI Haber Portalı – https://denizkartali.com/tuzlanin-sualti-kultur-mirasi-gunumuze-kazandirilmali/
