27 Haziran 2014 Cuma

– NİLGÜN ATAR- turizmhaberleri.com/ÖZEL HABER
Resimler: Mahmut Ökçesiz

Osmanlı Mezar Taşları konusunu turizmhaberleri.com olarak ilk kez 2012 yılında gündemimize almıştık. Kuşadası Kültürel ve Tarihi Mirası Koruma Derneği tarafından yürütülen ” Mezar Taşlarını Çözmek ” başlıklı AB Gençlik Projesi’ne basın desteği vermemiz ile başlamıştı ilgi ve merakımız. Hiç kimsenin dikkatini çekmeyen, yavaş yavaş yok olan, sessizce tarihi anlatan taşların; bir AB projesi sayesinde bu kadar büyük ilgi göreceğini, yurt genelinde örnek proje seçileceğini, yurtdışında da büyük yankı uyandıracağını kim bilebilirdi ki..?

Üstelik proje bitiminde 4 Osmanlı Mezar Taşının Londra’da bir müzayedede satışa çıkarılmasının Bakanlık tarafından engellenmesi ve ülkemize geri getirilmesi konunun önemine daha da dikkat çekmişti. Bu gündem ile eşzamanlı olarak; ” Osmanlı Mezar Taşları Türkiye Envanteri Projesi“ ilk kez ve sadece turizmhaberleri.com ‘da yayınlanmıştı. www.turizmhaberleri.com/Haberayrinti.asp?ID=26067

Gazete olarak ilgimizin kısaca özeti bu… Ülkemizde Osmanlı Mezar Taşları turlarının düzenlenmesi ilk zamanlar hayal gibi geliyordu bize.. Hangi seyahat acentası mezarlıklarda tur düzenlerdi ki..? Ya da böyle sıradışı bir tura kimler ilgi duyardı?…

FEST TRAVEL ÖNCÜ OLDU VE YENİDEN BAŞLATTI…
İşte bu soruların yanıtı Fest Travel’dan geldi. Osmanlı Mezar taşları temalı ilk kültür turunu Mahmut Ökçesiz rehberliğinde gerçekleştirdiklerini öğrendiğimizde, büyük bir heyecanla FEST Travel Genel Müdürü Zekeriya Şen ile görüştük.Osmanlı Mezar Taşları Turları, kültür turizmi ile ilişkisi, korunmaları ve gelecekleri, tura yönelik geri dönüşler ve yeni tur planları. Hepsini sizler için sorduk… İşte Zekeriya Şen’den çarpıcı yanıtlar ve başlıklar…

Çok ilginç ve özel kültür turlarınız var programlarınızda… Şimdi bunlara Osmanlı Mezar Taşları turları eklendi. Nasıl karar verdiniz? Hikayesi nedir..?
14 Ocak 1989 yılında Prof. Dr. Baha Tanman ile Üsküdar gezisi yaparken mezar ve hazire temalı bir gezi kurgulamaya başladık. Malum söz konusu gezi için ciddi Osmanlıca dil bilgisi gerekiyor ve özellikle mezar taş üstünde yazılı olan dili okuyabilmek gerekiyor. Uzun bir planlama sonucunda bu gezimizi ilk defa 2003 yılında gerçekleştirdik. Daha sonra geliştirerek ve farklı ziyaret mekanları da ekleyerek bu güne kadar taşıdık. Bu süreçte birkaç yıl ara verdik ve şimdi yeniden kurgulayarak gezginlere sunmaya başladık. Osmanlı Mezar Taşları II gezi tarihimiz Eylül ayı içinde, bir sonraki Osmanlı Mezar Taşları I ve II Kasım ayı içinde yeniden yapılacak.

ÖNCEDEN KAÇIRILAN MEZAR TAŞLARI PEK DİKKAT ÇEKMEDİ
Yurtdışında müzayedede satılmaya çalışılan 4 Osmanlı Mezar taşı Bakanlığın hızlı müdahalesi ile engellenmiş ve ülkemize geri getirilmişti. Osmanlı Mezar taşlarının korunması ve kültür turizmine kazandırılması için neler yapılabilir?
Maalesef uzun yıllar boyunda başka değerli mal ve kültür varlıklarımıza konsantre olunduğundan arada kaçırılan mezar taşları pek önemsenmedi veya dikkat çekmedi. Son beş altı yıldır Bakanlığın yoğun çabaları sayesinde bu kaçırılan eserler tek tek ülkemize zor bir çaba sonucu geri geliyor. Ülkemizde mezarlıklara daha bir sahip çıkılabilir, bunlar korunup ziyaret edilebilir. Böylece geçmişe farklı bir yönden de sahip çıkılabilir. Bazı açıklamalar ile önemli mezarlar ve mezar taşları ön plana çıkartılıp gezginler ile bu bilgiler paylaşılabilir.

İLGİ BÜYÜK, YENİ GÜZERGAHLAR KURGULUYORUZ
İlk tura katılanların izlenimleri nasıldı? Katılımcılar kimlerden oluşuyordu?
Oldukça özellikli temalı bir gezi olduğundan öncelikle meraklı olan gezginler gezimizde yer aldı. Böylece mezarlıkların kültürü ve toplumdaki yeri irdelenip araştırıldı. Bu paylaşımın sonucunda çok güzel geri dönüşler aldık. Amacımız her gün görüp pek fazla ilgi göstermediğimiz ancak bizlere birebir bağlı olan mezar taşlarının öyküsü ve kültürüne karşı bir algı yaratmak idi. Bunu ilk gezilerimizden itibaren başardığımıza inanıyoruz. Nitekim şimdiden bu tema çevresinde yeni güzergahlar kurgulamaya başladık bile.

MANEVİ İSTİRAHAT BAHÇELERİNDE UYUYAN TARİHİ VE KÜLTÜREL ZENGİNLİĞİMİZ..
Osmanlı Mezar Taşlarının kültür turizmindeki yeri ve geleceği ile ilgili neler söylemek istersiniz?
Osmanlı mezarlıkları dün olduğu gibi bugün de herkesin ilgisini çeken bir konudur. Aslında burada sadece Osmanlı mezarlıklarıyla sınırlı kalınmaması gerektiğine de vurgu yapmakta fayda var. Katmer katmer olan derin kültürel zenginliğimizi göz ardı etmemeliyiz. Mezarlıklar, devasa servileri, rengarenk çiçekleri ve sanatsal zenginlik taşıyan taşlarıyla insana huzur veren mekanlardır. Beklentinin aksine eski mezarlıklarımızda ölümün, insana ürperti veren soğuk yüzü görülmez. Osmanlı mezarlıklarını birer birer ‘manevi istirahat bahçesi’ ne çevirmiştir. Taşların üzerinde yazan kitabeler, hem sanat hem de estetik değeri olan birer eserdir. Anlamlı, ince taş işçiliği, farklı çeşitlilik sunan başlıkları, omuzlarında taşıdıkları sonsuz kitabeler ve bu bağlamda ifadeler her gezginin ilgisini çekebilecek kapasitededir. Öte yandan ebedi mekanlarında yatan kişier hakkında da en doğru bilgiler her zaman bu sanatsal mezar taşlarından en doğru şekilde elde edilmiştir. Bu değerin farkına varıp güzel bir kurgu ve elbette geniş saygı çerçevesinde, özellikle meraklı gezginler için turizmde ve geçmişimizi tanıyıp anlamakta önemli bir yere sahip olduğuna inanıyoruz. ”